Kto może zostać Kierownikiem Ruchu Zakładu Górniczego?
Nie ulega wątpliwości, że w kopalni Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego (KRZG) jest najważniejszą osobą. W schemacie organizacyjnym zajmuje on najwyższą pozycję. Ma największą władzę, ale też spoczywa na nim największa odpowiedzialność. Kto może zostać KRZG? Często słyszę to pytanie. Czy może nim być ktokolwiek? Czy może nim być kobieta?
W poniższym artykule prześwietlę ten temat i przedstawię jakie są ścieżki dotarcia do stanowiska KRZG. Całość informacji oczywiście jest umieszczona w ustawie PGiG oraz w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 2 sierpnia 2016 roku w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego. Pozwoliłem sobie zebrać wszystkie te dane w jednym wpisie, żeby było Wam łatwiej dotrzeć do tych informacji bez konieczności przeszukiwania przepisów prawa.
Przede wszystkim, temat trzeba omówić biorąc pod uwagę poszczególne rodzaje zakładów górniczych, gdyż inaczej to wygląda w odkrywkowych kopalniach, inaczej w podziemnych itd. Tak na marginesie warto wiedzieć ile zakładów górniczych mamy w Polsce. Dane te są dostępne na stronie WUG.
Według stanu na 31.12.2017 2019 r. w naszym kraju mamy następującą ilość zakładów:
| Rodzaj zakładu górniczego | Liczba |
| Podziemne zakłady górnicze | 43 |
| Odkrywkowe zakłady górnicze | 7416 |
| Otworowe zakłady górnicze | 95 |
Jak widać dysproporcja jest spora. Warto zaznaczyć, że każdy zakład górniczy powinien mieć KRZG.
Podziemne zakłady górnicze
W przypadku podziemnych zakładów górniczych, wymagania są najbardziej restrykcyjne, zwłaszcza pod kątem posiadanego wykształcenia.
- Osoby wykonujące czynności kierownika i zastępcy kierownika ruchu zakładu górniczego w podziemnych zakładach górniczych (wydobywających węgiel kamienny lub rudy metali lub inne kopaliny) muszą mieć ukończone studia wyższe w zakresie górnictwo (konkretnie muszą mieć tytuł mgr inż. górnictwa). Ponadto muszą mieć 3 lata praktyki zawodowej pod ziemią w zakresie obejmującym czynności kierownika lub zastępcy kierownika działu: górniczego, tąpań lub wentylacji w podziemnym zakładzie górniczym.
- Osoby wykonujące czynności kierownika i zastępcy kierownika ruchu zakładu górniczego w zakładach górniczych prowadzących podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji metodą podziemną oraz zakładach górniczych prowadzących podziemne składowanie odpadów metodą podziemną również muszą mieć ukończone studia wyższe w zakresie górnictwo (mgr inż. górnictwa). Ponadto muszą mieć 3 lata praktyki zawodowej pod ziemią w zakresie obejmującym czynności kierownika lub zastępcy kierownika działu: górniczego, techniki strzałowej, tąpań, wentylacji, energomechanicznego, energomechanicznego do spraw obiektów podstawowych, mierniczego lub geologicznego w ruchu zakładu górniczego prowadzącego działalność metodą podziemną.
- Osoby wykonujące czynności kierownika i zastępcy kierownika ruchu zakładu w zakładach prowadzących działalność określoną w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. — Prawo geologiczne i górnicze (mowa tutaj o zlikwidowanych zakładach górniczych, w których prowadzona jest budowa, rozbudowa oraz utrzymanie systemów odwadniania oraz prowadzone są roboty w celach innych niż to przewiduje ustawa PGiG, w szczególności chodzi tutaj o cele turystyczne, lecznicze i rekreacyjne), muszą mieć ukończone studia wyższe w zakresie górnictwo (mgr inż. górnictwa lub inż. górnictwa). Ponadto muszą mieć 3 lata praktyki zawodowej pod ziemią w zakresie obejmującym czynności kierownika lub zastępcy kierownika działu: górniczego, techniki strzałowej, tąpań, wentylacji, energomechanicznego, energomechanicznego do spraw obiektów podstawowych, mierniczego lub geologicznego w ruchu zakładu górniczego prowadzącego działalność metodą podziemną albo zakładu.
Warto też dodać, że wykonywanie czynności kierownika ruchu w wyżej opisanych zakładach, wymaga stwierdzenia posiadania kwalifikacji do wykonywania tych czynności, w drodze świadectwa wydanego przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego. Egzamin przeprowadza zespół egzaminacyjny złożony z osób wchodzących w skład komisji egzaminacyjnej powołanej przez Prezesa WUG. W przypadku egzaminów w WUG, egzamin taki składa się z etapu pisemnego i ustnego. Do etapu ustnego dopuszcza się osoby, które w etapie pisemnym odpowiedziały poprawnie na co najmniej 75% pytań. O wyniku egzaminu zespół egzaminacyjny rozstrzyga większością głosów. W przypadku równej liczby głosów o wyniku egzaminu decyduje przewodniczący zespołu egzaminacyjnego.
Odkrywkowe zakłady górnicze
W przypadku odkrywkowych zakładów prawo już nie jest tak restrykcyjne jeśli chodzi o wykształcenie.
Osoby wykonujące czynności kierownika i zastępcy kierownika ruchu zakładu górniczego w odkrywkowych zakładach górniczych powinny posiadać tytuł zawodowy: magister inżynier, magister, inżynier lub licencjat w niżej wymienionych kierunkach studiów wyższych:
- Górnictwo
- Automatyka i robotyka
- Mechanika i budowa maszyn
- Mechatronika
- Elektrotechnika
- Miernictwo górnicze
- Geodezja górnicza
- Geodezja
- Geologia górnicza
- Geologia
- Inżynieria środowiska
- Ochrona środowiska
- Leśnictwo
- Ogrodnictwo
Mogą to również być osoby, które mają tytuł magister inżynier lub inżynier podyplomowych studiów na kierunku górnictwo odkrywkowe, oraz osoby, które posiadają kwalifikacje zawodowe w zawodach dających przygotowanie do pracy w górnictwie odkrywkowym, określone w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego w grupie „technicy i inny średni personel” (czyli np. Technik górnictwa odkrywkowego).
Jak widać zakres osób, które mogą się ubiegać o stanowisko KRZG jest znacznie większy niż w przypadku podziemnych zakładów.
Oprócz wykształcenia osoby te muszą mieć 18 miesięcy praktyki zawodowej w zakresie obejmującym czynności kierownika lub zastępcy kierownika działu: górniczego, energomechanicznego, mierniczego, geologicznego, lub ochrony środowiska w ruchu odkrywkowego zakładu górniczego lub 3 lata praktyki w wyższym dozorze ruchu w specjalności: górniczej, energomechanicznej, mechanicznej, elektrycznej, mierniczej, geologicznej, budowlanej lub ochrony środowiska.
Otworowe zakłady górnicze
W przypadku otworowych zakładów górniczych również jest sporo możliwości zdobycia kwalifikacji KRZG.
Mianowicie osoby wykonujące czynności kierownika i zastępcy kierownika ruchu zakładu górniczego w otworowych zakładach górniczych powinny posiadać:
- Tytuł zawodowy magister inżynier lub inżynier w kierunku górnictwo lub wiertnictwo oraz 12 miesięcy praktyki zawodowej jako kierownik lub zastępca kierownika działu górniczego. Rozporządzenie dopuszcza również 2 lata praktyki zawodowej w wyższym dozorze ruchu w specjalności górniczej.
- Tytuł zawodowy magister inżynier lub inżynier w kierunku: automatyka i robotyka, mechanika i budowa maszyn, mechatronika, elektronika, geologia górnicza lub geologia. Następnie powinny posiadać 18 miesięcy praktyki zawodowej jako kierownik lub zastępca działu energomechanicznego lub geologicznego. Może to również być 3 lata praktyki zawodowej w wyższym dozorze ruchu w specjalnościach: energomechanicznej lub geologicznej.
- Tytuł zawodowy magister inżynier lub inżynier podyplomowych studiów w kierunku górnictwo otworowe lub wiertnictwo. Następnie niezbędne jest 18 miesięcy praktyki zawodowej jako kierownik lub zastępca kierownika działu: górniczego, energomechanicznego lub geologicznego. Może to również być 3 lata praktyki zawodowej w wyższym dozorze w specjalnościach: górniczej, energomechanicznej lub geologicznej.
- Kwalifikacje zawodowe w zawodach dających przygotowanie do pracy w górnictwie otworowym lub wiertnictwie, określone w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego w grupie „technicy i inny średni personel”. Następnie muszą mieć 4 lata praktyki zawodowej w wyższym dozorze w specjalnościach: górniczej, energomechanicznej lub geologicznej.
Zarówno w przypadku odkrywkowych jak i otworowych zakładów górniczych, stwierdzenie kwalifikacji KRZG następuje w drodze świadectwa wydanego przez dyrektora okręgowego urzędu górniczego. Egzamin w ramach postępowania o stwierdzenie kwalifikacji przez dyrektora okręgowego urzędu górniczego jest przeprowadzany w formie ustnej.
Nie da się ukryć, że różnica w wymaganiach formalnych między podziemnymi zakładami a odkrywkowymi i otworowymi jest spora. Ewidentnie widać, że stanowisko KRZG w podziemnych zakładach górniczych jest dla wąskiego grona „wybrańców”. Nie znam też przypadku żeby to kobieta była KRZG podziemnego zakładu górniczego. Natomiast w odkrywkowych czy też otworowych zakładach kobiety bez większego problemu mogą uzyskać kwalifikacje KRZG i wykonywać tą pracę z sukcesem.
Powiązane Wpisy
Jak zostać sztygarem w kopalni odkrywkowej?
Jak zostać nadsztygarem w kopalni podziemnej?
Bardzo pomocny wpis. Trzeba się wiele nauczyć aby zostać kierownikiem ruchu.
Mam pytanie. Jaka jest różnica pomiędzy Kierownikiem Ruchu Zakładu a Kierownikiem Ruchu Zakładu Górniczego?
Kierownik Ruchu Zakładu Górniczego jest w zakładzie górniczym.
Kierownik Ruchu Zakładu jest w zakładzie wykonującym roboty geologiczne.
W obydwu przypadkach kwalifikacje stwierdza właściwy organ nadzoru górniczego.
Nie działa link WUG do listy zakładów górniczych.
Można to naprawić?
Dziękuję za uwagę. Już jest poprawione.
Nie mogę znaleźć informacji o egzaminie? Czy już nie trzeba zdawać egzaminu dla KR?
Oczywiście, że trzeba zdawać egzamin aby uzyskać kwalifikacje KRZG.
Witam, jestem magistrem inżynierem budownictwa, a z artykułu wynika, że nie mogę zostać KRZG, w przeciwieństwie np. do absolwenta ogrodnictwa lub leśnictwa (absurd…). Chciałbym zostać KRZG we własnym zakładzie, więc zapisałem się już na studia podyplomowe Górnictwo Odkrywkowe, aby sprostać wymaganiom dotyczącym wykształcenia. Moje pytanie jest takie – czy równocześnie ze studiami mogę odbywać „18 miesięcy praktyki zawodowej w zakresie obejmującym czynności kierownika lub zastępcy kierownika działu: górniczego, energomechanicznego, mierniczego, geologicznego, lub ochrony środowiska w ruchu odkrywkowego zakładu górniczego”? Chodzi mi o to, aby jak najszybciej spełnić wymagania formalne, aby móc przystąpić do egzaminu i zostać KRZG. Pozdrawiam.
Witaj Karol
Praktyka w zakresie obejmującym czynności kierownika lub zastępcy kierownika działu: górniczego, energomechanicznego, mierniczego, geologicznego, lub ochrony środowiska w ruchu odkrywkowego zakładu górniczego będzie liczona od momentu uzyskania dyplomu na studiach podyplomowych (niestety). Wcześniej oczywiście będziesz musiał zdobyć uprawnienia kierownika lub zastępcy kierownika działu. Jeśli potrzebujesz szczegółów to skontaktuj się ze mną na maila – piotrkrzeminski82@gmail.com
Pozdrawiam
Z tego co ja rozumiem, to najpierw trzeba odbyć 18mc praktyki w charakterze osoby dozoru działu np. górniczego, poźniej egzamin na wyższy dozór i 3 lata praktyki jako osoba wyzszego dozoru lub ścieżka nr.2 – 18mc praktyki wyższym dozorze i egzamin na kierownika działku, i kolejne 18mc praktyki i egzamin dopiero na KRZG.
Witaj Michał
Jeśli chodzi o odkrywkowe zakładu górnicze to jest dokładnie tak jak opisałeś.
Pozdrawiam
Witam serdecznie
Czy przedsiębiorca działający od lat w branży górnictwa,Dokładniej to elektryk automatyk, może ubiegać się o uprawnienia kierownika ruchu zakładu górniczego? Czy konieczne jest odbębnienie tego 18 miesięcznego stażu? Jezeli tak to czy musi być to pełny wymiar czasu pracy?
Witaj Adam
Proszę o więcej szczegółów na maila.
O jakie zakłady chodzi? (odkrywkowe?)
Jakie obecnie ma uprawnienia ta osoba i jaki ma zakres czynności?
Jakie ma wykształcenie?
Pozdrawiam
Witam
W artykule napisałeś, że stwierdzenie kwalifikacji KRZG następuje w drodze świadectwa wydanego przez dyrektora okręgowego urzędu górniczego. A co z osobami, które posiadają uprawnienia geologa górniczego: w zakładach górniczych innych niż podziemne zakłady górnicze oraz zakładach wykonujących roboty geologiczne, o których mowa w art. 86 powołanej ustawy? Według prawa stwierdzenie kwalifikacji geologa górniczego jak wyżej stanowi równocześnie stwierdzenie kwalifikacji do wykonania czynności kierownika ruchu w odkrywkowych zakładach górniczych wydobywających kopaliny bez użycia środków strzałowych. Czy dobrze rozumiem, że w takim przypadku nie potrzebne jest już stwierdzenie kwalifikacji w OUG i taka osoba może firmować się jako kierownik ruchu odkrywkowego ZG powołując się na numer uprawnień WUG? Z góry dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam
Cześć Michał
Tak masz rację. Osoba posiadająca uprawnienia geologa górniczego (lub mierniczego górniczego) w zakładach górniczych, może wykonywać czynności KRZG w odkrywkowych zakładach górniczych wydobywających kopaliny bez użycia środków strzałowych. Podstawą do tego będzie posiadanie świadectwa wydanego przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego.
Pozdrawiam
Witam,
Panie Piotrze, posiadam własną działalność gospodarczą i świadczę usługi na terenach odkrywkowych zakładów górniczych z zakresu miernictwa górniczego. Jak Pan wie, posiadanie uprawnień mierniczego górniczego z mocy ustawy uprawnia mnie to pełnienia funkcji Kierownika Ruchu ZG. Moje pytanie jest następujące, czy taka osoba może jednocześnie być mierniczym i KRZG na tym samym ZG ? Czy jest to pewnego rodzaju „konflikt interesu”? Nigdzie nie znalazłem podstawy prawnej, zakazującej taką ewentualność.
Dziękuję z góry za odpowiedź.
Pozdrawiam GB
Witaj Grzegorz
Możesz być KRZG i mierniczym górniczym na tym samym zakładzie. Prawo tego nie zabrania. Oczywiście w obydwu przypadkach musisz się wywiązywać z obowiązków wynikających z przepisów i zakresów czynności.
Witam,
Jak wygląda sprawa: Jak się jest Kierownikiem działu techniki strzałowej na odkrywce czy to też obejmuję 18 miesięcy do stwierdzenie kwalifikacji na KRZG na kopalniach odkrywkowych ?
Kierownik działu techniki strzałowej w odkrywkowych zakładach górniczych i w zakładach górniczych wydobywających kopaliny otworami wiertniczymi powinien posiadać kwalifikacje minimum osoby wyższego dozoru ruchu w specjalności górniczej. W odkrywkowych zakładach nie stwierdza się kwalifikacji KDTS. W związku z tym konieczna będzie 3 letnia praktyka w wyższym dozorze górniczym (według projektu Rozporządzenia w sprawie kwalifikacji), aby móc ubiegać się o kwalifikacje KRZG.
Dzień dobry,
Czy stwierdzenie kwalifikacji KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających z użyciem MW pozwala na wykonywanie czynności KRZG w odkrywkowych zakładach wydobywających bez użycia MW?
Dzień dobry,
Czy stwierdzenie kwalifikacji KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających z użyciem MW pozwala na wykonywanie czynności KRZG w odkrywkowych zakładach wydobywających bez użycia MW?
Witaj Tomasz
Jeśli uzyskałeś kwalifikacje KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających z użyciem MW przed dniem 31.03.2016 r. to możesz pełnić obowiązki KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających bez użycia MW. Natomiast jeśli uzyskałeś kwalifikacje KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających z użyciem MW po dniu 30.03.2016 r. to nie możesz pełnić obowiązków KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających bez użycia MW. Musisz uzyskać te kwalifikacje w OUG czyli zdać odrębny egzamin.
Pozdrawiam
Piotrze dziękuję bardzo za odpowiedź.
Czy w takim razie muszę zdawać dwa osobne egzaminy czy mogę we wniosku zaznaczyć obie opcje i podejść do jednego egzaminu?
Niestety czekają Cię dwa osobne egzaminy:
– jeden na KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających bez użycia MW,
– drugi na KRZG w odkrywkowych ZG wydobywających z użyciem MW.
Co za tym idzie – dwie opłaty egzaminacyjne i dwa świadectwa stwierdzające kwalifikacje.
Wiem, że to paradoks ale taki mamy stan prawny niestety.
Pozdrawiam
Paradoks to mało powiedziane. Przecież na KRZG z MW zakres znajomości przepisów jest szerszy.
Bardzo dziękuję za odpowiedź.
Zgadzam się z tym, ale taki mamy stan prawny niestety.
Cześć.
Jakie są obowiązki KRZG, gdy przejmuje kierowanie ruchem ZG od innego kierownika? Co z zarządzeniami, co z podpisem na realizowanym przez KRZG planie ruchu? Co z zatwierdzonymi instrukcjami itd. Może to pomysł na nowy wpis na blogu?
Pozdrawiam
Cześć Tomasz
Generalnie nowy KRZG musi postępować zgodnie z tym co nakazują mu przepisy. Dotychczasowe zarządzenia, instrukcje itp. może utrzymać w mocy lub stworzyć swoje od nowa. Plan Ruchu ma zatwierdzony i tutaj nic nie musi robić tylko go realizować zgodnie z jego zapisami.