28.10.2023 – zmiana Ustawy PGiG
Prawo Geologiczne i Górnicze się zmienia
Od dłuższego czasu informuję na moim blogu i na kanale YT, że zbliżają się istotne zmiany Ustawy prawo Geologiczne i Górnicze. I właśnie nadszedł ten dzień (czyli 28 października 2023r.). Od dzisiaj mamy nowy porządek prawny i uważam, że warto o tym mówić i wymieniać się informacjami, które dotykają całej branży górniczej w Polsce. Pierwsza informacja w tym temacie pojawiła się u mnie na kanale YouTube jeszcze w marcu 2022 roku. Zachęcam do zapoznania się z wszystkimi filmami w tym temacie.
Film 1
Film 2
Film 3
Film 4
Film 5
Jakie zmiany się szykują?
Jest ich trochę i nie opiszę ich wszystkich w tym artykule. Natomiast wszystkie zmiany zostały opisane w rządowym dokumencie pod nazwą Ocena Skutków Regulacji, więc zachęcam do zapoznania się z nim.
Oczywiście ja w swoich publikacjach w głównej mierze skupiałem się na zmianach, które są związane ze stwierdzaniem kwalifikacji osób kierownictwa i dozoru ruchu zakładów górniczych. Jeśli widziałeś moje filmy to już wiesz, że kończy się ponad 10 letni czas w którym Pracodawcy posiadający zakłady odkrywkowe, otworowe, a nawet podziemne (dla niektórych specjalności), mogli ustalać warunki, jakie muszą spełnić pracownicy aby móc pełnić funkcję osoby dozoru czy też osoby dozoru wyższego dla niektórych specjalności. Warunki te były różne i również praktyka Pracodawców w tym zakresie pozostawiała wiele do życzenia.
Poniżej cytat z rządowej publikacji mocno "hejtującej" ten proceder:
„Ocena stosowania przepisów w zakresie kwalifikacji górniczych dokonywana w trakcie kontroli przeprowadzanych przez organy nadzoru górniczego wskazuje, że pracodawcy często nie wywiązują się z obowiązku nałożonego na nich na podstawie art. 53 ust. 2 P.g.g. lub realizują ten obowiązek nieprawidłowo. W szczególności w zakładach górniczych prowadzących działalność na podstawie koncesji udzielonej przez starostę lub w zakładach górniczych, w których koncesji na wydobywanie kopaliny ze złóż kruszyw naturalnych udzielił marszałek województwa, osobami dozoru ruchu są osoby przypadkowe, bez wykształcenia zawodowego lub technicznego. Pracodawcy często powierzają wykonywanie czynności w dozorze ruchu osobom, które posiadają znikomą praktykę lub w ogóle nie posiadają żadnej praktyki w zakładzie górniczym (np. osobom niezwiązanym z działalnością zakładu lub pracownikom przedsiębiorstwa, którzy na co dzień zajmują inne stanowiska). Zdarza się również, że pracodawcy powierzają wykonywanie czynności w dozorze ruchu pracownikom zatrudnionym w tym samym czasie na innym stanowisku np. operatorowi maszyn i urządzeń, kierowcy bądź pracownikowi administracyjnemu. W praktyce spotyka się również sytuacje – obecnie zgodne z prawem – że przedsiębiorca sam dla sobie określa wymagania i sprawdza ich posiadanie, a następnie sam sobie powierza wykonywanie czynności w dozorze ruchu w zakładzie górniczym”.
Sytuacja ta w najmniejszym stopniu dotyka podziemne zakłady górnicze, ponieważ dotychczasowe przepisy wymagały aby kwalifikacje dla osób dozoru podziemnych zakładów górniczych stwierdzane były w urzędach górniczych. Choć i tutaj są pewne wyjątki, a mianowicie kwalifikacje takie jak:
– dozór i wyższy dozór w specjalności mechanicznej – maszyn i urządzeń na powierzchni,
– dozór i wyższy dozór w specjalności elektrycznej – maszyn i urządzeń na powierzchni,
również nie były stwierdzane w urzędach górniczych, tylko Pracodawca określał i sprawdzał czy dana osoba spełnia wymagania do pracy w na tych stanowiskach.
Ponadto dotychczasowy podział podziemnych zakładów górniczych, który do tej pory wyglądał następująco:
Podziemne zakłady górnicze wydobywające:
– węgiel kamienny lub
– rudy metali, lub
– kopaliny inne niż węgiel kamienny i rudy metali,
również uległ zmianie, i w nowelizacji Ustawy wygląda tak jak poniżej:
– podziemne zakłady górnicze wydobywające węgiel kamienny,
– podziemne zakłady górnicze wydobywające kopaliny inne niż węgiel kamienny,
Ważne!
W tym miejscu warto dodać, że wszystkie osoby, które do tej pory uzyskały kwalifikacje do wykonywania czynności w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali albo w podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny i rudy metali, po nowelizacji Ustawy będą mogły wykonywać czynności tego samego rodzaju w podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny.
Uważam, że jest to spore ułatwienie dla wielu osób, bo nie będą musiały zdawać dodatkowego egzaminu. Opiszę to na przykładzie:
Mamy osobę, która przed 28.10.2023 r. uzyskała kwalifikacje dozoru w specjalności górniczej w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali. Do tej pory taka osoba, jeśli chciałaby pełnić tą funkcję w podziemnym zakładzie wydobywającym np. sól (zakład górniczy wydobywający kopaliny inne niż węgiel kamienny i rudy metali), musiała zdać odrębny egzamin aby uzyskać kwalifikacje dozoru w specjalności górniczej w podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny i rudy metali.
Teraz, po zmianie Ustawy, już nie będzie musiała zdawać dodatkowego egzaminu, ponieważ z urzędu będzie mieć kwalifikacje do wykonywania czynności we wszystkich podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny (art. 38 Ustawy).
A co z wymaganiami?
Oczywistym jest (choć nie dla wszystkich), że w ślad za zmianą Ustawy powinno pojawić się nowe Rozporządzenie w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego. Powinno, ponieważ obecne Rozporządzenie nie określa wymagań dla wszystkich osób dozoru. Prace nad nowym Rozporządzeniem są na ukończeniu, ale nie wiem kiedy ostatecznie wejdzie ono w życie. Proces ten możemy podejrzeć na tej stronie rządowej. Mamy więc w tej chwili poniekąd patową sytuację, ponieważ osoby, które chciałyby uzyskać kwalifikacje np. osoby dozoru w specjalności górniczej w odkrywkowych zakładach górniczych, nie będą dopuszczone do egzaminu, a właściwie to ich wniosek o stwierdzenie kwalifikacji nie zostanie rozpatrzony przez urząd, z powodu braku aktu wykonawczego do Ustawy (Rozporządzenia w sprawie kwalifikacji). Osoby te będą musiały poczekać aż nowe Rozporządzenie wejdzie w życie (będę informował o tym na bieżąco).
Prośba
Ze swojej strony miałbym do Was prośbę żebyście napisali w komentarzu pod tym artykułem kwestie jakie chcielibyście żebym opisał lub omówił. Chodzi o tematy, które Was nurtują w kontekście obecnej zmiany przepisów. Wiem, że może być tego sporo ale warto rozwiewać wszelkie wątpliwości i szukać rozwiązań najlepszych jakie są możliwe. Ze swojej strony będę sukcesywnie publikował kolejne informacje dotyczące również innych zmian jakie się od dziś pojawiły, ale zdecydowanie będzie mi łatwiej jeśli w pierwszej kolejności zaspokoję Wasze pytania i potrzeby.
Powiązane artykuły:
1. Co dalej z Rozporządzeniem w sprawie kwalifikacji?
2. Zmiany w prawie górniczym w 2022 roku.
3. Pytania egzaminacyjne – wiedza niezbędna do zdania egzaminu w urzędzie.
Dzień dobry
Jestem pracownikiem KWB Bełchatów. U nas w firmie na dozór wyższy były normalnie zdawane egzaminy przed szanowną komisja. Czy będę musiał po zmianie przepisów ponownie zdawać egzamin w miejscowym OUG(dla mnie to Kielce), jeśli tak to w jakim okresie czasu musze to zrobić?. Tak patrząc realnie to będzie ogromna liczba ludzi, która będzie zdawać taki egzamin, ponadto dodatkowe osoby, które mają stosowną praktykę i będą chciały podnieś swoje kwalifikacje dozorowe.
Uprawnienia uzyskane u Pracodawcy zachowują moc przez 5 lat licząc od 28.10.2023 r.
Więc masz niecałe 5 lat na uzyskanie kwalifikacji w OUG. Jeśli tego nie zrobisz to stracisz uprawnienia za 5 lat.
Panie Piotrze czy będzie Pan aktualizował materiały dydaktyczne w związku z zaistniałym zmianami w PG. Kiedy można liczyć na nowe wydanie pytań i odpowiedzi uwzględniające te zmiany?
Witaj Dominik
Materiały (opracowania pytań) są już zaktualizowane.
Pozdrawiam
W oparciu o jakie przepisy wynika te 5 lat?
Art. 37 ust 3 Ustawy z dnia 16 czerwca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw:
Art. 37. 3. Powierzenie wykonywania czynności na podstawie art. 58 ust. 7 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym zachowuje moc przez 5 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Dzień dobry,
Panie Piotrze czytałem projekt nowego rozporządzenia w sprawie kwalifikacji i mam jedno pytanie o zapis ” kwalifikacje zawodowe w zawodach dających przygotowanie do pracy w górnictwie odkrywkowym, określonych w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego”. Nie mogę nigdzie znaleźć które są to zawody. Pracuje jako dozór górniczy 4 lata, wcześniej pracowałem jako mechanik/kierowca w tym zakładzie przez 6 lat, posiadam tytuł zawodowy technika mechanika. Czy tytuł ten daje mi możliwość o staranie się o uzyskanie uprawnień dozoru w OUG w specjalności górniczej z użyciem MW?
Dominik
Kwalifikacje zawodowe w zawodach na poziomie technika, dających przygotowanie do pracy w górnictwie odkrywkowym, określone w klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego lub klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego – chodzi o tytuł technika górnictwa odkrywkowego – Symbol cyfrowy zawodu 311701
Link do Rozporządzenia – https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170000622/O/D20170622.pdf
Pozdrawiam
Nie do końca rozumiem. Posiadam kwalifikacje osoby dozoru ruchu w specjalności górnicze wyciągi szybowe wydobywające rudy metali oraz inne niż węgiel kamienny i rudy metali w takim razie jak będę chciał przystąpić do egzaminu na dozór ruchu w specjalności elektrycznclznej maszyn i urządzeń dołowych w pod ziemnych zg wydobywających rudy metali to nie będę musiał dopłacać dodatkowo aby uzyskać w tej specjalności właśnie pod sól inne niż węgiel kamienny i rudy metali ?
Nie. Chodzi o to, że jeśli masz dozór w specjalności górnicze wyciągi szybowe w zakładach podziemnych wydobywających rudy metali to automatycznie po zmianie Ustawy masz też dozór w specjalności górnicze wyciągi szybowe we wszystkich zakładach podziemnych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny.
Jeśli chcesz mieć dodatkowo dozór w specjalności elektrycznej maszyn i urządzeń dołowych to musisz uzyskać te kwalifikacje w OUG. Różnica polega na tym, że teraz będziesz mógł zdawać tylko jeden egzamin w odniesieniu do zakładów wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny.
Dzień dobry,
Czy istnieje ryzyko, że OUG nie będą przeprowadzać egzaminów na kierowników ruchu do czasu wydania nowego rozporządzenia kwalifikacyjnego? Czy ta sytuacja dotyczy tylko egzaminów dozorowych?
Tomek taka sytuacja na pewno dotyczy egzaminów na dozór. Co do pozostałych np. na KRZG to nie ma jeszcze jednoznacznej odpowiedzi z WUG. Na tą chwilę czekam na informację zwrotną z WUG-u.
Mój OUG (Kielecki) przyjmuje normalnie zgłoszenia i organizuje egzaminy zgodnie z dotychczasowym rozporządzeniem.
Tomasz mylisz się. Wnioski złożone po 28 października 2023 roku nie są rozpatrywane. Dopiero jak wyjdzie nowe rozporządzenie będą organizowane egzaminy. Natomiast jeżeli ktoś złożył wniosek przed 28.10.2023 to zostanie on rozpatrzony i egzamin się odbędzie. Więc w tej chwili jeśli są jakieś egzaminy to tylko te dotyczące wniosków złożonych przed 28.10.
Pozdrawiam
Pani w OUG wprowadziła mnie w błąd. Teraz rozmawiałem z panią prawnik i potwierdziła to co napisałeś. Nie ma szans na rozporządzenie jeszcze w tym roku?
witam. w maju 2023 roku zdałem egzamin stwierdzający kwalifikacje osoby dozoru w specjalności górniczej który był przeprowadzony przez przedsiębiorcę. czy teraz taki egzamin będzie dalej aktualny czy będzie trzeba zdawać jeszcze raz w urzędzie?
Uprawnienia uzyskane u Pracodawcy zachowują moc przez 5 lat licząc od 28.10.2023 r.
Więc masz niecałe 5 lat na uzyskanie kwalifikacji w OUG (dozór lub dozór wyższy). Jeśli tego nie zrobisz to stracisz uprawnienia za 5 lat.
co w przypadku zmiany pracodawcy?
doprecyzuj pytanie…
Czy jak mam zdany w zakładzie dozór wyższy przed komisja zakladiwa(pracuje w KWB Bełchatów) to w myśl nowych przepisów będę musiał go zdawać ponownie w OUG. Jeśli tak to jaki będę miał na to czas po wejściu rozporządzenia wykonawcze go, bo z tego co wiem to będzie natłok chętnych i pewnie drugie tyle osób które będą chcieli podnieś kwalifikacje dozorowe
Uprawnienia uzyskane u Pracodawcy zachowują moc przez 5 lat licząc od 28.10.2023 r.
Więc masz niecałe 5 lat na uzyskanie kwalifikacji w OUG. Jeśli tego nie zrobisz to stracisz uprawnienia za 5 lat.
Dzień dobry Piotrze. Jak rozumiem te zmiany dobrze to wszystkie nadane przez pracodawcę kwalifikacje tracą moc za 5 lat. A gdy mam nadany dozór, dozór wyższy i kierownika działu np działu BHP to na jakim poziomie będę stawał przed egzaminem w OUG? Na najniższym nadanym przez pracodawcę czy na obecnym najwyższym, czyli na kierownika działu?
To zależy od Ciebie. Możesz od razu na kierownika działu zdawać jeśli spełniasz wymagania wynikające z Rozporządzenia w sprawie kwalifikacji.
Jeżeli mam nadane kwalifikacje przez Pracodawcę na Kierownika działu w specjalności bhp w ruchu podziemnych zakładów górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel i rudy metali oraz dla zakładów górniczych wydobywających rudy metali to już nie będę musiała zdawać na Kierownika działu bhp?
Uprawnienia uzyskane u Pracodawcy zachowują moc przez 5 lat licząc od 28.10.2023 r.
Więc masz niecałe 5 lat na uzyskanie kwalifikacji w OUG. Jeśli tego nie zrobisz to stracisz uprawnienia za 5 lat.
Witam!
Miałem uprawnienia stwierdzone przez pracodawcę. Teraz zmieniam zakład pracy na inną kopalnię odkrywkową. Czy poprzednie uprawnienia zachowują dla mnie ważność też przez 5 lat czy po zmianie zakładu muszę zdawać już przed OUG?
Marcin uprawnienia uzyskane u jednego Pracodawcy nie przechodzą do innego Pracodawcy po zmianie pracy. Będziesz musiał uzyskać kwalifikacje w OUG po zmianie Pracodawcy.
Dzień dobry, mam stwierdzone przez pracodawcę uprawnienia dozoru wyższego kilka miesięcy temu. Teraz pracodawca ma opóźnienie i chce przenieść mnie na inne stanowisko (bez dozoru), po czym za kilka miesięcy chce przywrócić mnie do sprawowania funkcji osoby dozoru wyższego. Czy jest taka możliwość? Pracodawca nie ulega zmianie, ulega zmianie stanowisko. Z góry dziękuję za odpowiedz.
Pozdrawiam
Tak jest taka możliwość.
Uprawnienia uzyskane u Pracodawcy zachowują moc przez 5 lat licząc od 28.10.2023 r. Ale obowiązują tylko u Pracodawcy, który je nadał.
Dzień dobry.
Pracuje ponad pięć lat jako osoba dozoru ruchu w specjalności górniczej w zakładach górniczych wydobywających otworami wiertniczymi ropę naftową i gaz ziemny. Egzamin zdałem przed komisją w swoim obecnym zakładzie pracy. Mam następujące pytanie, czy po aktualizacji prawa mogę bezpośrednio przystąpić do egzaminu osoby dozoru wyższego w OUG?
Tak będziesz mógł, pod warunkiem, że spełnisz wymagania wynikające z Rozporządzenia w sprawie kwalifikacji w zakresie górnictwa i ratownictwa górniczego (wykształcenie, praktyka).
Dzień dobry
Drogi Piotrze dziękuję Ci za informacje które nam przekazujesz. W moim przypadku nic się nie zmienia bo ja mam wyższy dozór górniczy zdany przed komisją OUG w Poznaniu i wykształcenie górnicze. Ale w mojej firmie jest dużo osób dozoru które po 5 latach przestaną nimi być, dlatego że mają uprawnienia od pracodawcy i brak wykształcenia jakie jest wymagane. Przepisy utrudnią życie pracodawcą, ale może wreszcie doceni się osoby które mają wykształcenie górnicze. Pozdrawiam Albert.
Witam, czy dozór mechaniczny w kopalni odkrywkowej również będzie zatwierdzany w OUG?
Tak
Piotrze, chciałbym w przyszłym tygodniu złożyć wniosek o stwierdzenie kwalifikacji osoby dozoru w podziemnych zakładach wydobywających rudy. Czy mój wniosek zostanie w ogóle rozpatrzony przez urząd? Czy trzeba będzie czekać na ustawę w sprawie stwierdzenia kwalifikacji osób dozoru?
Łukasz możesz złożyć wniosek ale nie będzie on rozpatrzony do momentu aż wejdzie w życie nowe Rozporządzenie w sprawie kwalifikacji.
Pozdrawiam
Dziękuję za informację. OUG w Rybniku potwierdza, że zatwierdzenia są na razie wstrzymane. Zapisy prowadzą dalej, ale sami nie wiedzą kiedy się odbędą.
Witam, pracuję w dziale przeróbki mechanicznej na kopalni węgla kamiennego, jako sztygar zmianowy. Zatwierdzenie robiłem na kopalni, nie w urzędzie górniczym. Czy mnie również dotyczy ta zmiana? Czy w ciągu 5 lat będę musiał zaktualizować swój egzamin już w urzędzie górniczym?
Tak, oczywiście.
Czy Pracodawcy po 28 10 2023 mogą wydawać uprawnienia
Nie mogą.
Cześć, czy wiadomo już coś może kiedy rozporządzenie w sprawie kwalifikacji wejdzie w życie? Chciałbym składać wniosek o egzamin na wyższy, ale bez rozporządzenia nic z tego nie będzie 🙂
Cześć Darek
Niestety nawet urzędnicy w Ministerstwie Klimatu nie wiedzą kiedy rozporządzenie wejdzie w życie. Na dzień dzisiejszy nikt nie jest w stanie powiedzieć kiedy to będzie. Monitoruję ten temat na bieżąco ale dobrych informacji na razie nie mam.
Sam wniosek możesz złożyć, ale nie będzie on rozpatrzony do momentu wejścia w życie rozporządzenia.
Pozdrawiam
Cześć Piotr,
Czy masz już jakieś informacje kiedy egzaminy ruszają ?
Pozdrawiam
Rozporządzenie weszło w życie w dniu 06.07.2024 r.
po nowelizacji czy majac zatwierdzenia dozoru w kopalniach wydobywajacych inne kopaliny niz wegiel kamienny i rudu metali beda one wazne w kopalniach miedzi ( chodzi o odwrotność podanego gdzieś powyżej przykładu )
Tak, będą ważne w kopalniach miedzi
Art. 38. 1. Osoby, które na podstawie przepisów dotychczasowych uzyskały stwierdzenie posiadania kwalifikacji do wykonywania czynności kierownika ruchu, kierownika działu ruchu, w wyższym dozorze ruchu lub w dozorze ruchu w podziemnych zakładach górniczych wydobywających rudy metali albo w podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny i rudy metali, mogą wykonywać czynności tego samego rodzaju w podziemnych zakładach górniczych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny.
Witam,
Czy stwierdzenie kwalifikacji osoby dozoru ruchu specjalności Przeróbka Kopalin Stałych w podziemnych zakładach górniczych wydobywających węgiel kamienny uzyskane u pracodawcy przed 23.10.2023r. również należy zdać w ciągu 5 lat?. Czy jednak Przeróbka jest nadal wyłączona z zatwierdzenia w OUG?.
Pozdrawiam
W nowym rozporządzeniu nie ma specjalności Przeróbka Kopalin Stałych. Jest specjalność górnicza – przeróbka mechaniczna węgla. Więc trzeba będzie iść raczej w tym kierunku.
Dzień dobry, dowiedziałam się, że należy złożyć wniosek do Dyr. Urzędu Górniczego o wydanie decyzji o możliwości szkoleń u pracodawcy bhp wstępnych, okresowych, instruktaży stanowiskowych, również w górnictwie odkrywkowym wydobywającym kopaliny podstawowe. Może ma Pan akty prawne związane z taką tematyką, czy są gdzieś dostępne wzory takiego wniosku? Dziękuję
Nie ma wzorów wniosku. Każdy tworzy swój indywidualny wniosek.